टीएम कार्ड फसवणुकीचे प्रकार सर्वीकडे वाढलेत ...जाणून घेवू या या फसवणुकीचे काही प्रकार आणि कशी टाळावी फसवणूक
तुमचं एटीएम कार्ड सुरक्षित आहे ना ?
भामट्याने तुमचे एटीएम कार्ड ब्लॉक झाले आहे. ते परत चालू करावयाचे असेल तर एटीएमवरील नंबर सांगा असे सांगितले. एटीएम बंद पडण्याच्या भीतीने अनेकांनी यांनी त्या भामट्यास एटीएम कार्डविषयी सर्व माहिती सांगितली. माहिती सांगितल्यानंतर अवघ्या पाच मिनिटांतच एटीएम धारकांना
यांच्या मोबाईल क्रमांकावर त्यांच्या खात्यावरील पैसे काढल्याचे मेसेज यायला सुरुवात झाली.
बँक खातेदारांना फोन करून ‘मी बँक अधिकारी बोलतो’, अशी बतावणी केली जाते व एटीएमचा कोड विचारून परस्पर पैसे काढले जातात
‘आॅन लाईन’ चोरीचे फॅड मोठ्या प्रमाणात वाढले आहे. क्रेडिट, डेबिट अथवा ‘एटीएम’ कार्डचा कोड विचारून परस्पर पैसे काढण्याचे किंवा कधी-कधी आॅनलाईन खरेदीचे प्रकार मोठ्या प्रमाणात घडत आहेत.आतापर्यंत ‘एटीएम’, डेबिट तसेच क्रेडिट कार्डद्वारे फसवणूक केल्याच्या भरपूर घडल्यात . ‘टेलिफिशिंग अटॅकर्स’ना पकडण्यात अपयश येत आहे बँकांकडे तात्काळ संपर्कासाठी सुविधा असावी एटीएमद्वारे फसवणूक झालेल्या भरपूर घटना घडल्या आहेत. अनेकांना अगोदर एसबीआय बँकेचा बनावट एसएमएस आला. त्यानंतर लगेच फोन आला. बँकेतून बोलतोय, तुमच्या एटीएमची मुदत संपली असून त्याला रिन्युअल करण्यासाठी पिनकोड विचारून घेतला. त्यानंतर त्यांना अवघ्या दहा मिनिटांतच खात्यातून पैसे कपात होत असल्याचे मेसेज येत राहिले. टेलिफिशिंग अ‍ॅटकरनेभरपूर रुपयांची आॅनलाईन खरेदी करून अनेकांची फसवणूक झाली . अनेकांची अशाच पद्धतीने फसवणूक झाली. अशी घटना घडल्यानंतर खात्यातील पैसे सुरक्षित ठेवण्यासाठी बँकेकडे २४ तास फोनची सुविधा असावी. जो टोल फ्री क्रमांक दिलेला आहे, तो नेहमी एंगेज लागतो. फसवणूक झालेल्या अनेकांना ‘आॅनलाईन’ खरेदीचे ज्ञान नाही, हे विशेष! एटीएमची फसवणूक कशी होते बँक अधिकारी बोलतोय, असा फोन करणारी व्यक्ती अगोदार तुमचे नाव सांगते. नंतर तुमचा मोबाईल
क्रमांकदेखील सांगते. त्यामुळे समोरच्या व्यक्तीला तो खरोखर बँकेचाच अधिकारी बोलत असल्याची खात्री पटते. एटीएम कार्डची माहिती अपडेट करायची आहे, अशी थाप मारून तो पिनकोडविषयी विचारतो. माहिती न दिल्यास तुमचे एटीएम केव्हाही ब्लॉक होऊ शकते, अशी भीती घालतो. आपण समोरच्या व्यक्तीने विचारलेली माहिती दिली की, तो फोन कट करतो. त्यानंतर थोड्याच वेळात आपल्या खात्यातून पैसे काढल्याचा मॅसेज येतो. ——————
एटीएम कार्डसंदर्भात सूचना
१) एटीएम कार्ड हरविले तर सर्वप्रथम कार्ड नंबर ब्लॉक करण्यासाठी बँकेला कळवा. लेखी स्वरूपात अर्ज करा.
२) एटीएम कार्डवरच टोल फ्री नंबर दिलेला असतो त्यानंबरवर फोन करून कार्ड ब्लॉक करण्यास सांगावे.
३) जर तुम्ही हरवलेल्या एटीएम, डेबिट, क्रेडिट कार्डची माहिती बँकेला कळविली नाही, तर त्या कार्डचा गैरवापर होऊ शकतो.
४) हरवलेले एटीएम कार्ड ब्लॉक झाल्याची खात्री झाल्यानंतरच दुसऱ्या एटीएम कार्डसाठी अर्ज करा.
५) फोनवर कोणालाही एटीएम कार्ड नंबर किंवा पिन नंबर सांगू नका.
६) स्वत:चे एटीएम कार्ड स्वत:च हातळा.
७) लहान मुलांच्या हातात एटीएम कार्ड देऊ नका.
. ८) व्यवहार पूर्ण झाल्याची सूचना मिळाल्यावरच एटीएममधून बाहेर पडा.
९) पिन नंबर विसरल्यास बँकेला लेखी स्वरूपात अर्ज करून नवीन पिन नंबर प्राप्त करून घेता येतो. ——————
बँक फोनवर एटीएम नंबर, पिन नंबर मागत नाही , कोणतीही बँक फोनवर किंवा एसएमएसद्वारे ग्राहकांना त्यांचा एटीएम कार्ड नंबर व पिन नंबर (पर्सनल आयडेंटिफिकेशन नंबर) मागत नाही. यामुळे कोणत्याही बँकेच्या नावाने आपणास कोणी फोन अथवा एसएमएस करून एटीएम कार्ड नंबर किंवा पिन नंबर मागत असेल तर त्यास तो देऊ नका. नागरिक अनोळखी माणसाला सर्रास आपला एटीएम नंबर व पिन नंबर सांगतात. चोर याचाच फायदा घेऊन त्यांच्या खात्यातील रक्कम लंपास करतात. मोबाईलवर बँकेसंबंधी माहिती विचारणारे फोन आले तर समोरच्या व्यक्तीला आपली गोपनीय माहिती देऊ नका. तात्काळ यासंबंधी जवळच्या पोलीस ठाण्याला किंवा सायबर क्राईम सेलकडे संपर्क साधावा.
सावध रहा एटीएम कार्डचे क्लोनिंग चे प्रकार वाढले आहे
पैशांच्या सुरक्षेकरिता सर्वच जण एटीएम कार्ड वापरतात आणि ते तितकं सोपही आहे. पण, आता चोरट्यांनी एटीएम कार्डवरच वक्रदृष्टी टाकली आहे.
बँकेच्या एटीएममधील अनेक खातेदारांचे पासवर्ड आणि सिक्युरिटी सिस्टीमसह एटीएमचा संपूर्ण डाटा चोरला जाऊ शकतो . आणि या माहितीच्या आधारे चोरटे संगणकाच्या मदतीने एटीम कार्डचे क्लोनिंग करून फसवणूक करत आहेत असे उघड आहे .
अनेक शहरात खातेदारांना त्यांच्या खात्यातून परस्पर रक्कम काढल्याचे मोबाईलवर संदेश प्राप्त झाले. त्यावेळी त्यांना फसवणूक झाल्याचे समजलं. या तक्रारदारांनी तत्काळ पोलीस ठाण्यात तक्रार केली. तेव्हा हा एटीएम क्लोनिंग चा प्रकार असल्याचे त्यांना समजले .
आज अनेक शहरात अनेक ठिकाणी एटीएम मशीन रामभरोसे आहे. सुरक्षा रक्षक नसणे,सीसीटीव्ही कॅमेरे बंद असणे,या सर्व गोष्टीमुळे चोरांट्यानां चोरी करण्यासाठी मोकळे रान मिळत असल्याचं दिसून येतेय. हे प्रकार अनेक ठिकाणी घडतं असल्याचं समोर आलंय.
कसे एटीएम कार्ड क्लोनिंग आहेत
अनेक दुकान आणि शोरूम मध्ये एटीएम किंवा क्रेडिट कार्ड पैसे भरणा करण्याकरिता स्वॅपिंग मशीन आहे.
जिथे कार्ड टाकलं जातं तिथं ‘स्क्रीमर मशीन’ लावली जाते
आणि कार्ड मुख्य मशीनमध्ये जाताना कार्डामागील मॅग्नेटिक स्ट्रीप स्क्रीमर मशीनमध्ये स्कॅन होते.
व आपण ट्रान्सफर करण्याकरिता पिन टाइप करीत असतो नेमका पिन नंबरच्या ठिकाणावर छुपा कॅमेरा असतो.
म्हणजे स्क्रीमर मशीनमध्ये स्ट्रीप स्कॅन होते आणि त्याचवेळी पिन नंबर कॅमेऱ्यात दिसतो.मॅग्नेटीक स्ट्रीपची नक्कल करून डुप्लीकेट कार्ड बनवली जातात
नंतर कोणत्याही मशीनमध्ये हे कार्ड आणि छुप्या कॅमेऱ्यात मिळविलेला पिन क्रमांक टाकल्यास पैसे काढता येतात.
एटीएम कार्डचे क्लोनिंग करून अनेक शहरांमध्ये लाखो रुपये लांबवल्याचे उघडकीस आले आहे.
एटीएम कार्डचे क्लोनिंग करून पैसे काढणा-या टोळीला अनेक ठिकाणी पोलिसांनी गजाआड केले आहे. विशेष म्हणजे विद्यार्थ्यांचाही या टोळीत समावेश आहे.
अनेक भामट्यांनी एटीम कार्डचे क्लोनिंग करण्याचे मशीन चीन वरून विकत घेतलेले आहे . अनेक दुकान आणि शोरूम मध्ये व पेट्रोल पंपावर पेट्रोल भरल्यानंतर काही ग्राहक कार्डद्वारे पैसे देतात. यावेळी एटीम कार्डचे क्लोनिंग मशीन मधून देखील कार्ड स्वाईप करीत असे. ज्यामुळे कार्ड मधील पिनकोड व सर्व माहीती मशीन मध्ये नोंद होत असते . ही माहिती वापरून हे भामटे डुप्लीकेट एटीएम कार्ड बनवून विमानाने दुसऱ्या राज्यात जाउन मध्यरात्री एटीएम पैसे काढत असतात
ऑनलाईन ट्रान्सफरमधली असुरक्षितता लक्षात येते न येते तोच आता २४ तास काम करणारी एटीएमही असुरक्षित असल्याचं उघड झालंय. अनेक ठिकाणी एटीएम मशीनमधून एटीएम-डेबिट कार्डचे क्लोनिंग करून लाखो रुपयांची रक्कम काढण्यात आलीय.
उपाय काय ?
ज्याप्रमाणे ऑनलाईन बँकिंग मध्ये OTP चा उपयोग होतो. बँक हा OTP खातेदाराच्या रजिस्टर मोबाईल वर पाठवत असते आणि तो OTP वापरूनच खातेदारांनां आर्थिक ऑनलाईन बँकिंगचे व्यवहार पूर्ण करता येतात .त्या प्रकारची OTP ची प्रणाली /व्यवस्था एटीएम /क्रेडिट कार्ड वरून आर्थिक व्यवहार करतांना असावी म्हणजे बऱ्यापैकी एटीएम /क्रेडिट कार्ड च्या गैरप्रकारांना लगाम बसेल असे मत सायबर तज्ञ प्रा. योगेश हांडगे व्यक्त करतात
लेखक : प्रा य़ोगेश हांडगे
(लेखक पुणे इन्स्टिट्यूट ऑफ कम्प्युटर टेक्नॉलॉजी येथील कम्प्युटर विभागात सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून कार्यरत आहेत.)
No comments:
Post a Comment